Nguồn: BBC

Ngày đăng :2024-07-05

Các diễn biến chính:

• Ông Starmer nói: “Sự thay đổi bắt đầu ngay bây giờ,” khi Đảng Lao động được dự báo giành chiến thắng vang dội với 410 ghế và Đảng Bảo thủ có 144 ghế.

• Ông Rishi Sunak nói rằng nước Anh đã đưa ra một "quyết định đáng suy ngẫm"

• Các quan chức cấp cao của Đảng Bảo thủ đã mất ghế, bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng Grant Shapps, Jacob Rees-Mogg và Penny Mordaunt

• Nhà lãnh đạo Đảng Cải cách Vương quốc Anh Nigel Farage lần đầu tiên trở thành nghị sĩ; các chính trị gia Richard Tice và Lee Anderson của đảng này cũng giành chiến thắng

• Cựu lãnh đạo Đảng Lao động Jeremy Corbyn thắng tại Islington North với tư cách là một ứng cử viên độc lập, và chính trị gia Jon Ashworth của Đảng Lao động thua một ứng cử viên độc lập

• Ứng viên Carla Denyer của Đảng Xanh thắng Đảng Lao động tại Bristol Central, trong khi Thủ hiến Scotland John Swinney nói rằng đây là một đêm "rất, rất khó khăn và tổn thất" đối với Đảng Dân tộc Scotland (SNP)

Kết quả này đã chấm dứt 14 năm cầm quyền trong chính phủ của Đảng Bảo thủ, với năm đời thủ tướng khác nhau.

Ông Rishi Sunak, người sắp rời chức vụ thủ tướng, đã tuyên bố rút lui vào khoảng 4 giờ 40 sáng theo giờ Anh.

Ông cũng nói rằng ông đã gọi điện thoại cho ông Keir Starmer để chúc mừng.

Trong bài phát biểu mừng chiến thắng, lãnh đạo Đảng Lao động hứa “chấn hưng quốc gia” và “quốc gia trên hết, đảng phái xếp thứ hai”. (*)

Từng là cựu trưởng công tố viên và luật sư nhân quyền, ông Starmer có lý do để ăn mừng - đảng của ông đang trên đà giành được thế đa số áp đảo trong Quốc hội.

Tóm lại: Vương quốc Anh sẽ có chính phủ Đảng Lao động đầu tiên sau 14 năm dưới sự cầm quyền của Đảng Bảo thủ.

Điều này sẽ diễn ra như thế nào: Có một quy trình chính thức. Thủ tướng Rishi Sunak, Đảng Bảo thủ, sẽ đệ đơn từ chức lên Nhà vua, người sẽ mời ông Starmer thành lập chính phủ tiếp theo. Cuộc họp này thường diễn ra tại Cung điện Buckingham.

Không trì hoãn: Việc chuyển giao tại số 10 Phố Downing diễn ra nhanh chóng và có thể chúng ta sẽ thấy ông Starmer dọn đến địa chỉ danh giá này ngay trong ngày hôm nay.

Ông Starmer hứa gì? Trong số các cam kết của mình, Thủ tướng mới đã cam kết nâng cao mức sống của người dân.

Niềm an ủi cho Đảng Bảo thủ: Đảng có số lượng nghị sĩ cao thứ hai - dự kiến là Đảng Bảo thủ của ông Sunak – sẽ trở thành phe đối lập chính thức trong Hạ viện.

Trong tuyên ngôn bầu cử năm 2024, Đảng Đảng Lao động đã đưa ra những hứa hẹn "hấp dẫn", trong đó có:

Mục đích là để nâng cao mức sống cho người dân lao động. Trọng tâm lời quảng cáo của Đảng Lao động là tuyên bố rằng họ sẽ khuyến khích đầu tư nhiều hơn, điều đã không còn hiệu quả kể từ năm 2016.

Họ hy vọng điều này sẽ mang đến nhiều nguồn tài trợ hơn cho đào tạo kỹ năng, công nghệ và xây dựng mà các nhà kinh tế cho rằng sẽ giúp người Anh làm việc hiệu quả hơn. Đó là năng suất mỗi người làm ra mỗi giờ - thứ mà Vương quốc Anh tụt hậu so với nhiều quốc gia khác.

Tuyên ngôn của Đảng Lao động đưa ra các kế hoạch tương đối khiêm tốn về chi tiêu và thuế .

Có 8 tỷ bảng Anh cho các biện pháp tăng doanh thu. Phần lớn số này đến từ việc thay đổi tình trạng thuế non-dom (cho phép những người sống ở Anh nhưng không có gốc Anh thì không phải đóng thuế bất cứ khoản thu nhập nào từ nước ngoài), siết chặt kiểm soát việc trốn thuế, áp dụng VAT cho các trường tư và áp dụng thuế lợi nhuận bất thường lên các công ty năng lượng lớn.

Số tiền thu được được sẽ được chi cho đầu tư xanh, nhiều hoạt động của Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) hơn, nhiều nhân viên sức khỏe tâm thần...

Đảng Lao động muốn tăng thêm 20% VAT vào học phí trường tư, để chi trả thêm cho 6.500 giáo viên tại các trường công lập của Anh.

Lời hứa của Đảng Lao động về việc xây dựng 1,5 triệu ngôi nhà mới ở Anh trong 5 năm tới sẽ đòi hỏi mức độ xây dựng nhà ở chưa từng thấy kể từ những năm 1960.

Công việc thậm chí còn khó khăn hơn vì trong 12 tháng qua, có chưa tới 150.000 ngôi nhà được khởi công - ít hơn nhiều so với mức trung bình 300.000 ngôi nhà được hoàn thiện để đáp ứng cam kết.

Đảng Lao động cho biết họ sẽ khôi phục kế hoạch cấm bán ô tô mới chạy bằng xăng và dầu diesel từ năm 2030, với lý do điều này sẽ mang lại sự đảm bảo cho các nhà sản xuất.

Đảng Lao động cho biết họ sẽ ngay lập tức loại bỏ kế hoạch Rwanda (đưa người nhập cư lậu sang Rwanda) - vốn nhằm ngăn chặn người nhập cư lậu vào Anh qua eo biển Manche trên những chiếc thuyền nhỏ - và chuyển 75 triệu bảng Anh từ kế hoạch này sang Bộ Tư lệnh An ninh và Biên giới mới.

Kế hoạch này có vẻ khả thi vì khoản tiền mặt dành cho dự án Rwanda (ít nhất 541 triệu bảng trong 5 năm) nhiều hơn so với mức mà Đảng Lao động cho biết cần để thực hiện chính sách mới của họ.

Cam kết chi tiêu lớn nhất của Đảng Lao động, ngoài ngân sách hiện có của các bộ, là 23,7 tỷ bảng Anh cho các biện pháp xanh trong kỳ họp quốc hội tiếp theo. Con số này nhiều hơn số tiền chi thêm cho y tế và giáo dục. Lý do là vì các chính sách xanh là trọng tâm trong kế hoạch tăng trưởng, thịnh vượng và khí hậu của đảng.

Tuyên ngôn nêu rõ rằng cam kết của Đảng Lao động đối với việc răn đe hạt nhân là “tuyệt đối”. Không có sự mập mờ. Giọng điệu tương tự được sử dụng khi nói về tư cách thành viên NATO. Cam kết của đảng đối với liên minh quân sự này được mô tả là “không lay chuyển”.

Nhưng ngoài ra có rất ít chi tiết. Đó là bởi vì Đảng Lao động cho biết họ sẽ cần tiến hành đánh giá toàn diện về các mối đe dọa mà Vương quốc Anh phải đối mặt và tình trạng lực lượng vũ trang của nước này. Điều đó cũng sẽ thúc đẩy bất kỳ cam kết nào về chi tiêu quốc phòng. Chỉ khi đó, Đảng Lao động mới đặt ra lộ trình chi 2,5% GDP cho quốc phòng.

Đảng Lao động hứa hẹn sẽ thực hiện thêm 40.000 ca phẫu thuật, soi chiếu và lịch hẹn mỗi tuần ở Anh - hai triệu ca mỗi năm - bằng cách giới thiệu thêm các dịch vụ cuối tuần và chuyển sang khu vực tư nhân.

Đảng này nói rằng tiền sẽ đến từ việc truy quét các thỏa thuận thuế phi tài chính.

Kế hoạch này thể hiện mức tăng chưa đến 2%, nhưng các chuyên gia cho rằng nó có thể vừa đủ để giúp giảm thời gian bệnh nhân chờ đợi. Liệu nó có khả thi hay không lại là một vấn đề khác.

Tuyên ngôn của Đảng Lao động nêu việc đảng này muốn thay đổi hệ thống chăm sóc sức khỏe đang gặp khủng hoảng ở Anh như thế nào, nhưng lại không nêu chi tiết.

Tuyên ngôn cho biết đảng này sẽ nỗ lực hướng tới Dịch vụ Chăm sóc Quốc gia, được củng cố bởi các tiêu chuẩn quốc gia về chất lượng chăm sóc. Nguyên tắc sẽ là chăm sóc “tại nhà trước tiên”, giúp mọi người sống độc lập.

Số lượng hồ sơ tồn đọng ngày càng tăng tại các tòa án ở Anh và xứ Wales, với hơn 68.000 phiên tòa đang chờ xét xử tính đến tháng Tư.

Một số nạn nhân của bạo lực tình dục nghiêm trọng đã phải chịu đựng việc hồ sơ bị ngâm quá lâu.

Đảng Lao động cho biết họ sẽ dành không gian cho các vụ án hiếp dâm tại các tòa án tối cao để bắt đầu cắt giảm những hồ sơ tồn đọng này. Đây không phải là kế hoạch chi tiêu mới mà là sắp xếp lại các nguồn lực hiện có.

Kế hoạch này có khả thi không?

Vấn đề lớn là thiếu luật sư có kinh nghiệm để truy tố và bào chữa cho các vụ án, điều này ảnh hưởng đến số lượng thẩm phán sẵn sàng giám sát các phiên tòa như vậy.

Một kế hoạch giải quyết tình trạng 'phe vé' hay 'vé chợ đen' nhằm làm hài lòng công chúng.

Các hoạt động văn hóa, đặc biệt là ở London, đã bị chỉ trích vì trở nên quá tốn kém và ngoài tầm với, đặc biệt là đối với các gia đình thuộc tầng lớp lao động.

Một số người hâm mộ phải bỏ lỡ các sự kiện lớn hoặc phải trả giá quá cao hoặc bị lừa vé giả. Điều này đã càng bộc lộ trong chuyến lưu diễn Eras Tour của siêu sao Taylor Swift gần đây.

Việc bán lại vé để kiếm lời đã bị cấm ở nhiều quốc gia. Đảng Lao động đang đề xuất tăng cường pháp luật về quyền lợi người tiêu dùng.

Kế hoạch này cũng sẽ hạn chế việc bán lại vé và mức giá có thể bán lại, giới hạn số lượng vé mà các đại lý riêng lẻ được phép và khiến các nền tảng như Facebook có trách nhiệm hơn.

------

(*) Ý kiến độc giả :

Quốc gia phải luôn trên hết. Nước Mỹ dưới sự cai trị của Đảng Dân Chủ hiện nay đã đảo ngược lý tưởng này để đặt quyền lợi của Đảng lên trên, thật khốn nạn giống như bọn Việt Cọng đã từng tuyên bố "Thà mất nước chứ không để mất đảng". Không hiểu người dân ăn phải bùa mê gì mà còn ủng hộ cái bọn đảng phản quốc này ! - JB Trường Sơn -- Trở về bài ▲

======

Ông Keir Starmer đã thay thế chính trị gia Jeremy Corbyn, người theo phái cực tả, làm lãnh đạo Công đảng cách đây bốn năm và ra sức đưa đảng này trở lại vị trí trung dung hơn, để có khả năng chiến thắng hơn trong các cuộc bầu cử.

Công đảng đã không nắm quyền trong 14 năm.

Tới 50 tuổi, ông Starmer mới trở thành nghị sĩ Quốc hội Anh, sau một sự nghiệp luật sư với nhiều thành tựu.

Tuy nhiên, ông luôn có một niềm hứng thú đối với chính trị và thời trẻ từng theo phái cánh tả cấp tiến.

Sinh vào năm 1962 ở London trong gia đình có bốn người con và lớn lên ở quận Surrey, miền đông nam nước Anh, ông thường nhắc đến bản thân có gốc gác từ giai cấp công nhân.

Cha ông làm thợ trong nhà máy chế tạo công cụ và mẹ ông làm y tá.

Gia đình của ông là những người ủng hộ mạnh mẽ Đảng Lao động, tức Công đảng. Ông Keir Starmer được đặt tên theo Keir Hardie, một thợ mỏ người Scotland, lãnh đạo đầu tiên của đảng này.

Cuộc sống gia đình của ông gặp khó khăn. Ông Starmer nói cha của mình là một người đàn ông lạnh lùng và xa cách. Mẹ của ông mắc một chứng bệnh tự miễn gọi là Still gần trọn cuộc đời, đồng nghĩa bà cuối cùng đã không thể đi lại và nói chuyện.

Bà cũng bị cưa mất một chân.

Ông Starmer đã tham gia vào nhóm thanh niên của Công đảng lúc 16 tuổi. Ông từng biên tập cho một tạp chí cánh tả cấp tiến mang tên Socialist Alternatives (Những lựa chọn thay thế theo chủ nghĩa xã hội).

Ông Starmer là người đầu tiên trong gia đình theo học đại học. Ông học luật tại Đại học Leeds và Oxford và sau đó trở thành một luật sư nhân quyền.

Trong thời gian này, ông đã vận động để các nước ở vùng biển Caribe và châu Phi tiến tới bãi bỏ án tử hình.

Trong một vụ án nổi tiếng vào những năm 1990, ông đã biện hộ cho hai nhà hoạt động về môi trường bị chuỗi nhà hàng McDonald's kiện về hành vi phỉ báng.

Vào năm 2008, ông Starmer được bổ nhiệm làm Trưởng cơ quan Công tố và người đứng đầu cơ quan Công tố Hoàng gia Anh (Crown Prosecution Service), điều này đồng nghĩa ông là công tố viên cấp cao nhất tại xứ Anh và Wales.

Ông Starmer nắm giữ chức vụ đó đến năm 2013 và được phong hiệp sĩ vào năm 2014.

Ông Starmer bước vào Quốc hội vào năm 2015, là nghị sĩ đại diện cho khu vực bầu cử Holborn và St Pancras ở London.

Công đảng thuộc phe đối lập, dưới sự lãnh đạo của chính trị gia cực tả Jeremy Corbyn.

Ông Jeremy đã bổ nhiệm ông Starmer làm bộ trưởng Bộ Nội vụ đối trọng (shadow Home Office minister, một chức danh trong Nội các Bóng tối - Shadow Cabinet - của phe đối lập có vai trò làm đối trọng, giám sát chính phủ đương nhiệm), đảm đương nhiệm vụ giám sát quá trình làm việc của chính phủ trong lĩnh vực nhập cư.

Sau khi Anh bỏ phiếu rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), ông Starmer đã trở thành bộ trưởng Brexit đối trọng (shadow Brexit secretary).

Ông đã tận dụng vị trí này để thúc đẩy một cuộc trưng cầu dân ý lần thứ hai về Brexit.

Ông Starmer có cơ hội trở thành lãnh đạo Công đảng theo sau cuộc tổng tuyển cử năm 2019, sự kiện được xem là một thảm họa của đảng này với thất bại tồi tệ nhất kể từ năm 1935 và buộc ông Jeremy Corbyn phải từ chức.

Ông Starmer đã trở thành lãnh đạo Công đảng dựa trên cương lĩnh phái cánh tả, với lời kêu gọi quốc hữu hóa các công ty nước và năng lượng và miễn học phí cho sinh viên đại học.

Ông Jeremy Corbyn đã chia tách Công đảng thành hai phe, cánh tả và ôn hòa.

Ông Starmer nói ông muốn đoàn kết trong đảng, nhưng cũng cho biết ông muốn duy trì "chủ nghĩa cấp tiến" của ông Corbyn.

Ông cũng cảnh báo hiện tượng "đi chệch quá mức về phía trung dung".

Sau đó, ông Starmer đã bị ông Jeremy Corbyn không cho tham gia vào thành phần của Công đảng trong Quốc hội vì một vụ tranh cãi liên quan đến chủ nghĩa bài Do Thái bùng phát khi ông Corbyn làm lãnh đạo.

Nhiều người thuộc phe cánh tả trong đảng nói ông Starmer đã thực hiện một chiến dịch dài hạn trong nội bộ đảng để đảm bảo chỉ các thành viên ôn hòa được làm ứng viên nghị sĩ.

Bất chấp những gì từng tuyên bố trong chiến dịch giành quyền lãnh đạo, ông Starmer đã đưa đảng của mình xích dần về phía trung dung, để có khả năng thắng cử hơn.

Ông đã bãi bỏ nhiều chính sách tốn kém, viện dẫn tình trạng của tài chính công của Anh, trong khi vẫn duy trì một vài chương trình căn bản.

Ông Starmer đã hủy bỏ những đề xuất ban đầu để quốc hữu hóa các công ty nước và năng lượng.

Tuy nhiên, ông đã hứa sẽ đưa gần như tất cả các dịch vụ vận tải hành khách bằng đường sắt quay trở lại sở hữu công trong vòng 5 năm, thuộc một công ty mới với tên gọi Đường sắt Anh quốc.

Ông Starmer đã bỏ cam kết ban đầu về việc bãi bỏ học phí đối với sinh viên và nói rằng chính phủ không có khả năng thực hiện điều này.

Trả lời BBC hồi tháng Năm, ông nói: "Chúng tôi có lẽ sẽ từ bỏ cam kết đó bởi vì chúng tôi nhận thấy rằng chúng ta đang ở trong một tình trạng tài chính khác."

Tuy nhiên, ông Keir nói Công đảng sẽ bắt đầu đánh thuế giá trị gia tăng đối với nguồn thu học phí từ các trường tư của Anh.

Công đảng đã thu hẹp cam kết đưa ra hồi năm 2021 về chuyện bỏ ra 28 tỷ bảng Anh (khoảng 35 tỷ USD) mỗi năm cho các dự án năng lượng xanh, nhưng vẫn tuân theo các cam kết như xây dựng các trang trại điện gió ngoài khơi và phát triển các nhà máy sản xuất pin cho xe điện.

Điều này đã dẫn đến sự chỉ trích từ Đảng Bảo thủ rằng ông Starmer đang ra sức "né tránh" một cam kết chính sách quan trọng.

Gần đây, ông Starmer đã cam kết đầu tư 8 tỷ bảng Anh vào năng lượng sạch thông qua một công ty có tên GB Energy.

Ông cũng cam kết loại bỏ sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong sản xuất điện năng trước năm 2030. Nhiều chuyên gia nhận định đây là chuyện bất khả thi.

Sau khi Hamas tấn công Israel vào tháng 10/2023, ông Starmer đã ủng hộ hoạt động quân sự tại Gaza và quyền tự vệ của Israel.

Điều này đã khiến nhiều cử tri ủng hộ người dân Palestine giận dữ và ông đã đối mặt với sự nổi dậy từ hàng chục nghị sĩ của Đảng Lao động, kêu gọi có một lệnh ngừng bắn ngay lập tức.

Tuy nhiên, hồi tháng Hai năm nay, ông đã kêu gọi "cần có một lệnh ngừng bắn. Đây là điều phải xảy ra vào lúc này".

Một cuộc thăm dò ý kiến dư luận của YouGov được thực hiện hồi tháng Ba cho thấy 52% người dân ở Anh nghĩ ông Starmer đã giải quyết vấn đề một cách kém cỏi.

Ông Starmer cũng ủng hộ việc Anh ném bom các căn cứ của phiến quân Houthi tại Yemen để đáp trả các cuộc tấn công của nhóm này nhằm vào huyết mạch vận tải biển kết nối với Israel.

Hồi năm 2019, ông Starmer đã thúc đẩy một cuộc trưng cầu dân ý lần hai về việc Anh có nên rời Liên minh châu Âu (EU) hay không.

Hiện ông nói chuyện đảo ngược Brexit là không thể xảy ra, nhưng ông từng nói rằng sẽ thảo luận về các thỏa thuận hợp tác với EU liên quan đến thực phẩm, tiêu chuẩn lao động và môi trường.

Ông Keir Starmer thường bị những người đối lập mỉa mai là người nhàm chán.

Ông muốn thể hiện chính mình là một người tuân thủ khắt khe các nguyên tắc luật pháp và một đồng liêu đã đặt cho ông biệt danh "Ông Luật pháp" (Mr Rules).

Chỉ có một lần ông Keir phạm luật.

Khi còn trẻ, ông đã bị cảnh sát bắt vì bán kem mà không có giấy phép buôn bán. Cảnh sát đã tịch thu kem và không làm gì thêm.

Ông Starmer có khuynh hướng ít bộc lộ bản thân trong các cuộc phỏng vấn nhưng cũng tỏ ra là người ưa tranh đua.

Trả lời báo The Guardian, ông nói: "Tôi ghét thất bại. Một số người cho rằng chỉ cần tham gia thôi cũng có ý nghĩa rồi. Tôi không thuộc nhóm đó."

Ông Starmer và vợ là bà Victoria Alexander, đang làm việc tại Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS), đã kết hôn vào năm 2007 và có hai người con.

Ngoài làm việc, ông chơi bóng đá 5 người và hâm mộ câu lạc bộ Arsenal.

----------