Anh tăng xuất khẩu liên quan đến tàu ngầm sang Đài Loan, chọc giận Trung Quốc
| Tác giả : Reuters | Nguồn: VOA | Ngày đăng: 2023-03-13 |
Thủ tướng Anh Rishi Sunak.
Anh chấp thuận tăng mạnh xuất khẩu các bộ phận và công nghệ tàu ngầm vào năm ngoái cho Đài Loan khi Đài Loan nâng cấp lực lượng hải quân, một động thái có thể ảnh hưởng đến quan hệ của Anh với Trung Quốc.
Giá trị giấy phép do chính phủ Anh cấp cho các công ty xuất khẩu linh kiện và công nghệ liên quan đến tàu ngầm sang Đài Loan đạt tổng trị giá kỷ lục 201,29 triệu đô la trong 9 tháng đầu năm ngoái, theo dữ liệu cấp phép xuất khẩu của chính phủ Anh. Con số này cao hơn cả sáu năm trước cộng lại, một phân tích dữ liệu của Reuters cho thấy.
Bắc Kinh coi Đài Loan là một phần của Trung Quốc, được gọi là chính sách Một Trung Quốc, và phản đối mạnh mẽ sự can thiệp của nước ngoài vào hòn đảo vì tin rằng đó là sự hỗ trợ cho mong muốn của Đài Loan được công nhận là quốc gia độc lập.
Trước các số liệu Reuters trưng ra, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói: “Nếu điều này là đúng, thì đó là sự vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc Một Trung Quốc, làm suy yếu chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc, đồng thời phá hoại hòa bình và ổn định ở Eo biển Đài Loan.”
“Trung Quốc rất lo ngại về điều này và kiên quyết phản đối,” tuyên bố bằng văn bản cho biết, đồng thời kêu gọi Anh “kiềm chế hỗ trợ quân sự cho chính quyền Đài Loan”.
Anh không công nhận Đài Loan và không có quan hệ ngoại giao chính thức với hòn đảo nhưng vẫn duy trì quan hệ kinh tế và thương mại và có một tòa đại sứ Anh trên thực tế tại Đài Bắc.
Phát ngôn viên của chính phủ Anh cho biết trong một tuyên bố rằng Vương quốc Anh có một hồ sơ dài về việc “cấp giấy phép xuất khẩu hàng hóa có kiểm soát sang Đài Loan, trên cơ sở từng trường hợp cụ thể, trong đó các đơn xin phù hợp với các quy định của xuất khẩu vũ khí và sản phẩm công dụng kép.”
“Chúng tôi coi vấn đề Đài Loan là vấn đề được giải quyết hòa bình bởi người dân ở cả hai bờ Eo biển Đài Loan thông qua đối thoại mang tính xây dựng, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực hay ép buộc”, vẫn theo tuyên bố của phát ngôn nhân chính phủ Anh.
Hai quan chức chính phủ giấu tên vì sự nhạy cảm của vấn đề cho biết việc tăng giấy phép được cấp phản ánh nhu cầu lớn hơn từ Đài Loan.
Hai nhà lập pháp có kiến thức về xuất khẩu và hai cựu quan chức cho biết sự chấp thuận phản ánh sự sẵn sàng ngày càng tăng của Anh trong việc hỗ trợ Đài Loan. Một trong những nhà lập pháp, người cũng phát biểu với điều kiện giấu tên, cho biết việc cấp giấy phép xuất khẩu đồng nghĩa với việc “bật đèn xanh” để Đài Loan trang bị tốt hơn.
Dữ liệu được lấy từ Tổ chức Kiểm soát Xuất khẩu, nơi chịu trách nhiệm cấp phép xuất khẩu và nằm trong Bộ Thương mại Quốc tế Vương quốc Anh. Tổ chức này cho thấy chính phủ đã cấp 25 giấy phép xuất khẩu cho Đài Loan trong 9 tháng đầu năm 2022 dưới các danh mục “linh kiện cho tàu ngầm” và “công nghệ cho tàu ngầm”.
Dữ liệu không tiết lộ công ty nào đã nhận được giấy phép hoặc chi tiết những thiết bị cụ thể.
Một loại giấy phép, được gọi là ML9, bao gồm “tàu chiến, thiết bị hải quân đặc biệt, phụ kiện, linh kiện và các tàu nổi khác”, theo danh sách các mặt hàng quân sự chiến lược của Anh cần xin phép xuất khẩu. Một loại giấy phép khác, ML22, bao gồm công nghệ cần thiết cho việc phát triển, sản xuất, vận hành, thiết lập, bảo trì, sửa chữa hoặc hàng hóa hoặc phần mềm.
Chính phủ Anh ngày 13/3 tuyên bố tăng chi tiêu quốc phòng khi công bố bản cập nhật các ưu tiên chính sách quốc phòng, an ninh và đối ngoại, đưa ra kế hoạch “đối phó với các mối đe dọa mới” từ Trung Quốc và Nga.
Thủ tướng Anh Rishi Sunak, trong lời nói đầu của tài liệu chính sách, đã xác định cụ thể lập trường hung hăng hơn của Trung Quốc ở Biển Đông và Eo biển Đài Loan là một trong những vấn đề “đe dọa tạo ra một thế giới được xác định bởi nguy hiểm, hỗn loạn và chia rẽ – và một trật tự quốc tế thuận lợi hơn cho chủ nghĩa độc tài.”
Căng thẳng tăng cao
Căng thẳng quân sự giữa Bắc Kinh và Đài Bắc đang ở mức cao nhất trong nhiều thập niên. Đài Loan, cách bờ biển Trung Quốc khoảng 160 km về phía đông nam, cho biết họ đang xây dựng một hạm đội tàu ngầm để củng cố hệ thống phòng thủ hải quân của họ. Đài Loan trong nhiều thập niên đã không thể mua tàu ngầm thông thường từ các nước khác vì các nước này lo ngại chọc giận Trung Quốc.
Chính phủ dân cử dân chủ của Đài Loan bác bỏ mạnh mẽ các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc, nói rằng chỉ người dân của hòn đảo mới có thể quyết định tương lai của họ.
Như Reuters đã đưa tin trước đây, một loạt các nhà cung cấp công nghệ tàu ngầm nước ngoài, với sự chấp thuận của chính phủ họ, đã hỗ trợ chương trình này.
Đáp yêu cầu bình luận về các hoạt động xuất khẩu liên quan đến tàu ngầm từ Anh, Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết trong một tuyên bố rằng chương trình đóng tàu của họ là “một chính sách lớn của quốc gia, và hải quân đang đẩy mạnh nhiều dự án khác nhau theo một chiều hướng thực dụng”.
“Chúng tôi hy vọng rằng tất cả các tầng lớp xã hội sẽ tiếp tục ủng hộ, cùng nhau duy trì an ninh và hòa bình của Eo biển Đài Loan,” Bộ cho biết.
Đài Bắc đặt mục tiêu thử nghiệm mẫu tàu ngầm đầu tiên vào tháng 9 năm nay và bàn giao chiếc đầu tiên trong số 8 tàu theo kế hoạch vào năm 2025.
Việc Anh cấp giấy phép liên quan đến tàu ngầm bắt đầu tăng lên sau khi Đài Loan tuyên bố họ có kế hoạch xây dựng hạm đội tàu ngầm vào năm 2017.
Anh đã chấp thuận việc xuất khẩu các bộ phận và công nghệ tàu ngầm trị giá 87 triệu bảng Anh sang Đài Loan vào năm 2020, tăng từ 31.415 bảng vào năm 2017 và zero vào năm 2016, theo dữ liệu cấp phép. Giá trị của những giấy phép như vậy được chấp thuận vào năm 2021 giảm xuống chỉ còn dưới 9 triệu bảng.
Anh hướng tới Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương
Duyệt xét Hội nhập của Anh, một tài liệu phát họa các ưu tiên trong chính sách quốc phòng, an ninh và đối ngoại của nước này công bố vào tháng 3 năm 2021, đã chỉ ra “việc hướng tới” Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nhưng không đề cập đến Đài Loan.
Cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine năm ngoái đã đặt ra câu hỏi ở Anh và các nơi khác ở phương Tây về các điểm bùng phát khác có thể xảy ra trong tương lai trên khắp thế giới.
Bộ trưởng Quốc phòng Anh, Ben Wallace, nói với Reuters vào tháng trước rằng các hành động của phương Tây ủng hộ Kyiv là một tín hiệu cho các quốc gia khác thấy rằng việc chiếm đất sẽ không thành công. Ông nói: “Cuộc xung đột này rất quan trọng vì thế giới đang theo dõi liệu phương Tây có đứng lên bảo vệ các giá trị tự do, dân chủ, xã hội tự do và pháp quyền hay không”.
Các nhà lập pháp phương Tây và các quan chức khác đã tăng cường các chuyến thăm Đài Loan, bất chấp sự phản đối của Bắc Kinh. Điều đó bao gồm chuyến thăm vào tháng 11 năm ngoái của Bộ trưởng Bộ Thương mại Anh Greg Hands. “Chúng tôi kêu gọi phía Anh ngừng mọi hình thức trao đổi chính thức với Đài Loan và ngừng gửi tín hiệu sai trái cho các lực lượng ly khai đòi Đài Loan độc lập”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói vào thời điểm đó.
Ông Tobias Ellwood, người đứng đầu ủy ban quốc phòng của quốc hội Anh và là thành viên của Đảng Bảo thủ cầm quyền Anh, người đã đến thăm Đài Loan vào tháng 12 năm ngoái, nói với Reuters rằng chính phủ Anh phải cẩn thận về những chi tiết mà họ cung cấp công khai về thiết bị được cấp phép xuất khẩu.
“Một thông báo về tính chất cụ thể của những mặt hàng xuất khẩu này có nguy cơ tiết lộ thông tin nhạy cảm về khả năng phòng thủ của Đài Loan và một số thận trọng của chính phủ Anh khi thảo luận về những mặt hàng xuất khẩu này là hợp lý,” ông Ellwood nói.
Một trong những cựu quan chức Anh nói: “Mọi quyết định xung quanh Đài Loan đều được đưa ra rất cân nhắc và thường thận trọng.”
Khi được hỏi về quyết định chấp thuận tăng giấy phép xuất khẩu, quan chức này nói: “Chúng ta không làm điều gì đó như thế này mà không suy nghĩ rất kỹ về những tác động.”
----------