Tòa thánh Vatican công bố thành lập Quỹ Đức Hồng y Nguyễn Văn Thuận
Nguồn: BBC Tiếng Việt Ngày đăng: 2023-07-26


Đức Hồng y Nguyễn Văn Thuận là người Việt từng giữ các chức vụ cao nhất ở Tòa thánh Vatican
Tòa thánh Vatican vừa công bố việc thành lập Quỹ Đức Hồng y Nguyễn Văn Thuận, hợp nhất hai quỹ có từ thời hai đức giáo hoàng trước.
Trang tin Vatican News cho hay Đức Giáo hoàng Francis đã ban phúc chiếu có hiệu lực từ ngày 25/07/2023, lập ra Quỹ Văn Thuận, thay thế hai Quỹ được thành lập trước đây là "Người Samari nhân lành""Công lý và Hòa bình".
Quỹ mới được đặt theo tên vị hồng y Việt Nam (1928-2002), người Việt từng giữ các chức vụ cao nhất ở Vatican.
Vẫn nguồn tin của Tòa thánh cho hay Quỹ "Công lý và Hòa bình" được Đức Giáo hoàng Benedict XVI thành lập vào năm 2007, còn Quỹ Người Samari nhân lành ra đời theo phúc chiếu của cố Giáo hoàng John Paul II năm 2004.
Cả hai quỹ hoặc có chức năng hỗ trợ nhân đạo cho các nước đang phát triển theo học thuyết xã hội của Giáo hội hoặc để chống các bệnh tật.
Bằng quyết định mới nhất này, Vatican hợp nhất hai quỹ để lập ra tổ chức mới, vinh danh cố Hồng y Nguyễn Văn Thuận, người từ năm 1998 cho đến khi qua đời, là Chủ tịch Hội đồng Giáo hoàng về Công lý và Hòa bình.
Bài của nữ phóng viên trang Catholic News, Hannah Blockhaus viết từ Rome hôm 25/07 mô tả rằng cố Hồng y Thuận “bị bắt sau khi Sài Gòn rơi vào tay quân đội Bắc Việt. Ngài bị tù 13 năm trong trại cải tạo của cộng sản. Trong thời gian đó, ngài bị biệt giam (solitary confinement) 9 năm liền”.
Các tài liệu tiếng Việt nói Hồng y Thuận sinh tại Phủ Cam, Huế ngày 17/04/1928. Thân phụ ông là ông Nguyễn Văn Ấm và thân mẫu là bà Elizabeth Ngô Đình Thị Hiệp, em ruột của Tổng thống VNCH Ngô Đình Diệm.
Được thụ phong linh mục năm 1953 ông đã du học tại Rome, đậu bằng tiến sỹ tại đó năm 1959.
Năm 1967, ở tuổi 39, ông được chọn làm Giám mục Giáo phận Nha Trang.
Tám năm sau, vào ngày 24/04/1975, ông được bổ nhiệm làm Tổng Giám mục phó Tổng Giáo phận Sàigòn với quyền kế vị.
Ngày 15/08 năm 1975, ông bị chính quyền mới bắt giữ, đưa về Nha Trang rồi vào nhiều trại giam khác nhau ở miền Bắc.
Bài báo của Hannah Brockhaus nói Giám mục Nguyễn Văn Thuận đã “chuyển từ trong tù những thông điệp về phúc âm và hy vọng tới cộng đồng Công giáo”.
Các lá thư này say được in thành sách, cuốn “The Road of Hope: A Gospel from Prison”, ấn hành năm 2013. Những bài cầu nguyện ngài soạn khi ở tù được công bố sau này, với tựa đề “Prayers of Hope”.
Các nguồn tiếng Việt cho biết đây là các trang “Sứ điệp từ ngục tù” gửi cho giáo dân và sau được đăng thành sách “Đường Hy Vọng”.
Sang Rome năm 1990, ông không được CHXHCNVN cho phép về thăm quê hương cho đến khi tạ thế năm 2002.


Cố Hồng y Thuận từng là Chủ tịch Hội đồng Giáo hoàng về Công lý và Hòa bình
Quá khứ hay tương lai?
Các trang tin Công giáo cho hay ba đời giáo hoàng đều trân trọng Đức Hồng y người Việt Nam và những chức vụ phong cho ông đều đem lại niềm tự hào cho người Công giáo Việt Nam.
Một nhà lưu niệm ông hiện có tại Huế nhưng quan điểm chính thống của nhà nước VN hiện nay là không để báo chí đề cập gì về ông, nhất là việc Tòa thánh tiến hành thủ tục phong thánh cho ông từ 2013.
“Ngày 04/05 năm 2017, Giáo hoàng Phanxicô đã phê chuẩn các sắc lệnh của Bộ Tuyên thánh, tiến thêm một bước trong án tuyên thánh cho Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận... Giáo hoàng tuyên bố Hồng y Thuận là Đấng Đáng Kính, đây là bước tiến quan trọng trong án phong thánh cho ông,” trang Lavang.vn cho hay.
Tuy thế, các nhà quan sát cho rằng việc giảm dần sức nặng của các ý thức hệ đối đầu trong Thế kỷ XX đã giúp Vatican và chính quyền XHCN ở Việt Nam hóa giải dần các nghi kỵ và việc bình thường hóa quan hệ có thể đạt được.
Các báo VN cho hay kể từ khi lập Nhóm công tác hỗn hợp năm 2008, quan hệ hai bên đã cải thiện nhiều.
“Lãnh đạo hai bên gần đây đã có các cuộc thăm lẫn nhau”, theo trang tin VietnamPlus, mà gần nhất là chuyến thăm Vatican của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng (7/2023).
----------