Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thăm Nga vì « hợp tác và hòa bình »
| Tác giả : Minh Anh | Nguồn: RFI | Ngày đăng: 2023-03-20 |
Ảnh tư liệu: Tổng thống Nga Vladimir Putin trao đổi với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh Tổ Chức Hợp Tác Thượng Hải (SCO), Samarkand, Uzbekistan, ngày 16/09/2022. via REUTERS - SPUTNIK
Hôm nay, 20/03/2023, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến Matxcơva gặp đồng nhiệm Nga Vladimir Putin trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước kéo dài ba ngày, từ 20-22/3/2023. Cuộc gặp này diễn ra trong bối cảnh xung đột Nga – Ukraina vẫn kéo dài và Tòa án Hình sự Quốc tế vừa phát lệnh bắt giữ tổng thống Nga về tội ác chiến tranh.
AFP ghi nhận, đây là chuyến thăm Nga đầu tiên của lãnh đạo Trung Quốc từ bốn năm qua. Theo thông báo của phát ngôn viên điện Kremlin Dmitri Peskov, hôm nay tổng thống Nga có cuộc gặp riêng « không chính thức » với đồng nhiệm Trung Quốc trước bữa dạ tiệc. Hai nhà lãnh đạo sẽ có cuộc thảo luận chính thức vào ngày mai, đặc biệt là về kế hoạch hòa bình cho Ukraina gồm 12 điểm do Bắc Kinh đề xuất,
Quan hệ Nga – Trung trong những năm gần đây ngày càng được siết chặt về mặt kinh tế và ngoại giao, nhất là kể từ khi Nga phát động cuộc chiến xâm lược Ukraina, nhằm hình thành một mặt trận chung chống phương Tây, đứng đầu là Mỹ. Với chủ trương thiết lập một đối tác « vô biên » với Matxcơva, Bắc Kinh không công khai lên án cuộc chiến xâm lược của Nga, mà chỉ trích Mỹ và NATO là nguồn cội gây bất ổn an ninh cho Nga.
Dù vậy, Trung Quốc gần đây đã lên tiếng kêu gọi Nga và Ukraina mở đối thoại cũng như kêu gọi tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các nước, bao gồm cả Ukraina, đề xuất một kế hoạch 12 điểm để giải quyết xung đột Ukraina.
Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát nghi ngờ thực tâm của Bắc Kinh làm trung gian hòa giải cho cuộc chiến Ukraina, do mối quan hệ chặt chẽ giữa Trung Quốc và Nga, cũng như ảnh hưởng có phần hạn chế của Trung Quốc đối với chủ nhân điện Kremlin.
Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde nhận định:
« Chủ tịch Trung Quốc thể hiện rõ tham vọng này trong một thông điệp gởi đến truyền thông Nga sáng hôm nay và được Tân Hoa Xã đăng tải. Trong thông điệp này, ông Tập Cận Bình viết : "Chuyến thăm Nga của tôi là một chuyến đi vì tình hữu nghị, hợp tác và hòa bình". Ở đây, không chỉ có sự hậu thuẫn đồng minh Nga, mà còn có cả mối quan hệ cá nhân giữa Tập Cận Bình và Vladimir Putin.
Đây là lần thứ 40 nguyên thủ quốc gia Trung Quốc gặp trực tiếp với người mà từ năm 2019 ông đã gọi là "người bạn tốt nhất". Tập Cận Bình viết tiếp : "Tôi mong được hợp tác với tổng thống Putin, để cùng thông qua một tầm nhìn mới."
Một tầm nhìn chung, nhưng trong bối cảnh cuộc chiến tranh Ukraina. Trung Quốc đang tự khẳng định vai trò trung gian hòa giải cho cuộc xung đột và đã đưa ra sáng kiến hòa bình 12 điểm cho Ukraina.
Kế hoạch này đã được phương Tây đón nhận một cách hoài nghi, bởi vì về mặt hình thức, Trung Quốc thể hiện một lập trường "khách quan và không thiên vị", điều đã được nhắc lại sáng nay, nhưng người ta cũng thấy rõ là cho đến nay, sự trung lập này có xu hướng thiên về phía Nga nhiều hơn.
Hơn nữa, chủ tịch Trung Quốc vẫn chưa có cuộc tiếp xúc trực tiếp nào với đồng nhiệm Ukraina kể từ đầu cuộc chiến. Một cuộc trao đổi đầu tiên giữa Tập Cận Bình và Volodymyr Zelensky rất có thể sẽ diễn ra sau chuyến đi thăm Matxcơva của lãnh đạo Trung Quốc, nhưng hiện giờ các thông báo chính thức của hai nước chưa đề cập đến vấn đề này.
----------