Tác giả : Melissa Lawford

Nguồn: Stop Expansionism

Ngày đăng: 2023-07-24

Vận may của Điện Kremlin sụp đổ khi lợi nhuận từ dầu mỏ lao dốc và lực lượng lao động bỏ trốn khỏi nghĩa vụ quân sự

Ngay cả khi một loạt các nhà tài phiệt bị tịch thu siêu du thuyền vào năm ngoái, nền kinh tế Nga dường như bất chấp tác động của các biện pháp trừng phạt của phương Tây.

Tổng thống Vladimir Putin đã xây dựng cái được mệnh danh là “bảng cân đối kế toán pháo đài” với lượng dự trữ tiền mặt khổng lồ giúp Điện Kremlin vượt qua tổn thất đầu tư nước ngoài.

Trong khi đó, cuộc khủng hoảng năng lượng sau đó đã khiến doanh thu từ dầu mỏ và khí đốt của Nga tăng 144% lên 349 tỷ USD vào năm 2022. Các thương hiệu phương Tây ra đi đã bị thay thế. Cuộc sống ở Moscow hầu như không thay đổi.

Ít nhất là ban đầu.

Ngày nay, dự trữ tiền mặt đang giảm dần. Doanh thu từ dầu đã giảm gần một nửa. Nga đang mất dần lực lượng lao động khi hàng nghìn người chạy trốn khỏi nghĩa vụ quân sự, được đưa ra chiến đấu hoặc chết trên tiền tuyến. Đầu tư nước ngoài đã biến mất và đồng rúp lao dốc. Lạm phát đang gia tăng tốc độ.

“Tình hình đang thay đổi khá nhanh và theo hướng tiêu cực,” cố vấn rủi ro địa chính trị Oksana Antonenko cho biết tại một sự kiện ở Chatham House.

Trong khi Putin đã chuẩn bị rõ ràng cho tác động kinh tế ban đầu của cuộc chiến ở Ukraine , thì cuộc xung đột đã kéo dài lâu hơn ông dự kiến. Kết quả là, nền kinh tế ngày càng phải đối mặt với cuộc chiến đang diễn ra và Putin không còn lựa chọn nào khác.

“Anh ấy đã xây dựng hàng phòng ngự của họ rất tốt. Họ có rất nhiều dự trữ và tỷ lệ nợ của họ rất thấp. Họ đang có thặng dư tài chính và tài khoản vãng lai và cuộc khủng hoảng năng lượng đã giúp họ,” Timothy Ash, cộng tác viên tại chương trình Russia & Eurasia của Chatham House, cho biết. “Bây giờ cái đó đã bị mài mòn.”

Mùa hè năm ngoái, trong những tháng đầu của cuộc chiến, Điện Kremlin đang có thặng dư ngân sách 28 tỷ đô la, theo Trường Kinh tế Kiev. Vào tháng trước, tài khoản quốc gia đã thâm hụt 1,4 tỷ đô la.

Ash nói: “Đó là một vết cháy chậm. Thời gian trôi qua, họ càng gặp nhiều khó khăn hơn. Họ sẽ phải lựa chọn, súng hay bơ.”



Chìa khóa cho sự sụt giảm tài chính của chính phủ là thị trường năng lượng. Sau khi tăng lên mức cao 120 đô la vào mùa hè năm ngoái, dầu hiện đang được giao dịch ở mức khoảng 80 đô la một thùng và mức giá trần do phương Tây đưa ra đã hạn chế số tiền điện Kremlin có thể kiếm được từ việc bán dầu. Liên minh châu Âu đã đưa ra lệnh cấm vận đối với dầu thô của Nga vào tháng 12 và các sản phẩm dầu mỏ vào tháng 2 năm 2023.

Khối Opec do Ả Rập Saudi dẫn đầu và các đồng minh bao gồm Nga đã cố gắng đẩy giá dầu lên bằng cách cắt giảm sản lượng nhưng việc phương Tây áp giá dầu đã hạn chế tác động của những hành động này đối với tài chính của Điện Kremlin.

Theo Trường Kinh tế Kiev, doanh thu từ dầu mỏ và khí đốt của Nga được dự đoán sẽ giảm 43% trong năm nay. Ở mức 198 tỷ đô la, thu nhập từ nhiên liệu hóa thạch vẫn sẽ cao hơn mức trước chiến tranh. Tuy nhiên, chi phí cho cuộc chiến ở Ukraine còn nhiều hơn cả khoản thu thêm.

Elina Ribakova, thành viên cấp cao không thường trú tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson cho biết: “Chúng tôi đã chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ trong chi tiêu có thể liên quan đến chiến tranh. Họ đã lấp đầy gần như toàn bộ khoản thâm hụt mà họ đã lên kế hoạch cho năm nay.”



Các lệnh trừng phạt và sự ra đi của các doanh nghiệp phương Tây đã khiến doanh thu xuất khẩu của Nga giảm 1/3 trong 6 tháng đầu năm và cán cân thương mại đã giảm 70%.

Sự sụt giảm trong xuất khẩu đã cản trở giá trị của đồng rúp. Nó đã mất 39% giá trị so với đồng đô la và 47% so với đồng euro trong năm nay.

Ash nói: “Đối với tôi, tiền tệ là yếu tố then chốt. Trong giai đoạn đầu của cuộc chiến, chính phủ Nga đã can thiệp để củng cố đồng rúp.”

Một đồng rúp sụt giảm đang gây ra lạm phát. Ngân hàng Trung ương Nga hôm thứ Sáu đã tăng lãi suất thêm 1 điểm phần trăm lên 8,5% khi các nhà hoạch định chính sách cảnh báo rằng lạm phát cơ bản đã “vượt quá 4% tính theo năm và [vẫn] đang tăng.”

Ngân hàng trung ương cho biết lạm phát đang được thúc đẩy một phần là do “nguồn lao động hạn chế”.

Giống như việc Nga đang mất tiền, nó đang mất đi lực lượng lao động. Điều này đang xảy ra trên nhiều mặt – không chỉ nam giới phải nhập ngũ và bị gửi đi chiến đấu, mà một bộ phận lớn dân số lao động đã rời đi vì sợ bị gửi đến chiến trường.

“Ước tính thấp nhất từ các nhà nhân khẩu học mà tôi từng thấy là 500.000 người đã rời đi. Ước tính của riêng chúng tôi là một triệu,” Ribakova nói.

Cô ấy nói thêm: “Bất kỳ cuộc nói chuyện nào về sự đa dạng hóa, hoặc tạo ra chất lượng cuộc sống cao hơn, đều nằm ngoài tầm kiểm soát.”

Putin tất nhiên là miễn cưỡng thừa nhận bất kỳ điều gì trong số này và có sự nghi ngờ mạnh mẽ rằng dữ liệu chính thức về sức khỏe của nền kinh tế Nga đang được xoa bóp để vẽ nên một bức tranh tươi sáng hơn.

Các biện pháp thay thế cho thấy Nga đang làm tồi tệ hơn so với số liệu thống kê chính thức cho thấy.

Adrian Schmith và Hanna Sakho, các nhà kinh tế tại Ngân hàng Trung ương châu Âu, đã biên soạn một công cụ theo dõi kinh tế sử dụng 15 chỉ số độc lập với cơ quan dữ liệu Kremlin Rosstat. Chúng bao gồm dữ liệu giao dịch tài chính, nhập khẩu, danh sách và giá cả bất động sản, tâm lý thị trường lao động và doanh số bán lẻ.



Lịch trình theo dõi thay thế tương quan với dữ liệu chính thức nhưng liên tục thấp hơn kể từ khi chiến tranh bùng nổ.

Ví dụ, trong khi các số liệu chính thức của Rosstat cho biết nền kinh tế bị thu hẹp 0,4%, thì thước đo thay thế của ECB chỉ ra mức sụt giảm là 3,2%.

Tương tự, trong khi dữ liệu chính thức cho thấy tỷ lệ thất nghiệp ở Nga thấp đáng kể, Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Đức tin rằng tỷ lệ thất nghiệp ẩn – một biện pháp bao gồm nghỉ không lương và việc làm một phần – trên thực tế đã đạt mức cao kỷ lục 4,66 triệu vào mùa hè năm ngoái.

Tuy nhiên, các nhà kinh tế vẫn thận trọng để không phóng đại mức độ suy giảm kinh tế của Nga.

Ash nói: “Đó là một quá trình chậm nhưng tiếc là có rất nhiều độ bền ở đó. Họ có thể tồn tại trong một thời gian dài.”

Nga vẫn kiếm được khoảng 425 triệu USD mỗi ngày từ dầu mỏ, theo Trường Kinh tế Kiev.

Ribakova, thuộc Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, tin rằng phương Tây nên thắt chặt các biện pháp trừng phạt hơn nữa để biến những gì hiện đang là một vết bỏng kinh tế chậm chạp và đau đớn thành một ngọn lửa bùng cháy sẽ buộc phải thay đổi.

Tuy nhiên, các quan chức có thể miễn cưỡng: ở giai đoạn này của cuộc chiến, Putin và các đồng minh của ông có thể sẽ không cảm nhận được nhiều tác động của các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn như những người dân Nga bình thường, nhiều người trong số họ không ủng hộ chiến tranh.

Ash nói: “Càng kéo dài, càng có nhiều lựa chọn khó khăn hơn, dân số sẽ càng phải chịu đựng nhiều hơn”.

----------