Bất lợi pháp lý của cựu Tổng thống Trump ở Colorado có thể 'hóa vàng'
Nguồn: BBC | Ngày đăng: 2023-12-21 |
Một trong những thách thức tòa án liên quan đến tư cách tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024 đã giúp ông Donald Trump cuối cùng 'hốt được vàng'.
Phán quyết của Tòa án Tối cao bang Colorado về việc loại cựu tổng thống thuộc Đảng Cộng hòa khỏi danh sách ứng viên trong cuộc bỏ phiếu tổng thống sơ bộ lại là một thời khắc chưa có tiền lệ nữa trong nền chính trị Hoa Kỳ.
Quyết định này tiếp tục xóa mờ lằn ranh giữa hệ thống chính trị và tư pháp của Mỹ, tạo ra xung đột hoàn toàn mới giữa chiến dịch tranh cử tổng thống và các tòa án.
Tuy nhiên, thất bại pháp lý mới nhất này hẳn sẽ không tác động nghiêm trọng đến việc ông Trump tranh cử trở lại Nhà Trắng - và ông đang tận dụng nó như một lợi thế chính trị.
Các nhà hoạt động đã đệ trình vụ kiện lên tòa án tại bang Colorado - gồm một nhóm giám sát theo chủ nghĩa tự do cùng với các cử tri độc lập và chống Trump trong Đảng Cộng hòa - có thể đang ăn mừng chiến thắng.
Thế nhưng, phản ứng cho đến nay từ các chính trị gia thuộc Đảng Dân chủ - những người sẽ đứng trước các cử tri vào năm sau và đang phối hợp để đánh bại Trump trong cuộc bầu cử - lại kể một câu chuyện khác.
Đây không phải là một cuộc chiến mà họ muốn.
Bang vụ khanh Colorado Jena Griswold - người đã từ chối hành động đơn phương để ngăn chặn ông Trump trong cuộc bỏ phiếu sơ bộ tại bang này - đã công bố một bản phản hồi của bà trước quyết định của tòa án hôm thứ Tư 20/12, cho thấy thực ra không hề có sự hồ hởi nào.
"Quyết định này có thể bị kháng cáo," bà nói. "Tôi sẽ dõi theo quyết định của tòa án, vốn sẽ được đưa ra vào thời điểm chứng nhận phiếu bầu."
Một phần lý do khiến bà có vẻ lưỡng lự trong việc tham gia vào vụ việc - cũng như sự yên ắng từ các đảng viên Dân chủ khác - là viễn cảnh cuối cùng về thách thức pháp lý tại bang Colorado không mấy sáng sủa.
Đội ngũ vận động tranh cử của ông Trump cam kết sẽ gửi kháng cáo trực tiếp lên Tòa án Tối cao Mỹ liên quan đến quyết định này. Theo Samuel Issacharoff, Giáo sư luật hiến pháp tại Đại học New York, đơn kháng án sẽ gần như chắc chắn sẽ được thụ lý, đặc biệt xét trong trong bối cảnh các tòa án bang khác đã cân nhắc, hoặc bác bỏ, các vụ kiện tương tự.
"Tư cách ứng viên tổng thống quốc gia không thể được quyết định theo từng bang," ông nói. "Điều này sẽ phá vỡ trật tự dân chủ."
Tòa án Tối cao Mỹ hiện thời có thế đa số bảo thủ là 6:3. Và trong khi các thẩm phán, thậm chí có ba người do ông Trump bổ nhiệm, đã cho thấy sẵn sàng đưa ra phán quyết chống lại cựu tổng thống trong các vụ kiện trước đó, Giáo sư Issacharoff cho rằng họ sẽ cực kỳ lưỡng lự khi ở vào thế có thể bị coi là đang hạn chế các lựa chọn của cử tri trong cuộc bỏ phiếu.
Phe dân chủ cũng có thể quan ngại rằng các thách thức pháp lý - và phán quyết của bang Colorado - đóng vai trò là một trong những thông điệp trọng tâm trong chiến dịch của ông Trump, rằng giới tinh hoa lãnh đạo đang bị phong trào chính trị của ông ấy đe dọa và sẵn sàng lật đổ ý chí của nhân dân để giữ vững quyền lực.
Cựu Tổng thống Donald Trump đang đối mặt với một số thách thức pháp lý trước thềm cuộc bầu cử tổng thống năm 2024
Người phát ngôn chiến dịch tranh cử của ông Trump là Steven Cheung đã gọi phán quyết ở bang Colorado là "hoàn toàn sai lầm". Ông nói đây là một dấu hiệu cho thấy phe Dân chủ đã mất niềm tin vào Tổng thống Joe Biden và "hiện đang làm tất cả để ngăn chặn việc cử tri Mỹ phế truất họ vào tháng 11 năm tới".
Trong khi đó, các đối thủ trong Đảng Cộng hòa của Trump phần lớn ủng hộ ông như trong suốt các cuộc chiến pháp lý của cựu tổng thống Mỹ vào năm nay.
Thống đốc bang Florida, ông Ron DeSantis, đã gọi quyết định ở bang Colorado là sự lạm dụng quyền lực. Ứng viên tổng thống Mỹ Vivek Ramaswamy nói ông sẽ gạch bỏ tên mình trong phiếu bầu sơ bộ tại bang này.
Đảng Cộng hòa tại Colorado cũng đe dọa hủy bỏ hoàn toàn cuộc bỏ phiếu sơ bộ và chọn một ứng viên thông qua quy trình họp kín (caucus).
"Chúng tôi sẽ chiến thắng theo một cách đúng đắn," cựu Thống đốc bang South Carolina, Nikki Haley, người có thể là đối thủ thách thức sát sườn nhất của ông Trump, tuyên bố. "Chúng tôi không muốn các thẩm phán bảo với chúng tôi rằng ai có thể hoặc không thể có mặt trên lá phiếu bầu."
Phe Dân chủ có thể cảm thấy nản chí trước việc, ít ra là cho đến nay, ông Trump dường như đã tránh được cái giá phải trả về mặt chính trị và pháp lý cho vai trò của mình trong cuộc bạo loạn ngày 6/1/2021 tại Điện Capitol.
Cựu Tổng thống Mỹ đã bị các công tố viên và một chưởng lý quận ở bang Georgia truy tố với các cáo buộc liên quan đến nỗ lực hai lần đảo ngược kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Thế nhưng, vẫn còn vài tháng nữa, nếu không muốn nói là còn lâu hơn, mới diễn ra các vụ xét xử này, vốn sẽ do các bồi thẩm đoàn chứ không phải thẩm phán quyết định. Và điều đó cho thấy công tố viên đặc biệt Jack Smith, người đang dẫn dắt vụ kiện liên bang, đã đưa ra các cáo buộc có phạm vi hạn chế và không trực tiếp dựa trên căn cứ chứng tỏ ông Trump đã dẫn đầu cuộc bạo loạn.
Quyết định do Tòa án Tối cao bang Colorado đưa ra có thể mang đến một khoảnh khắc ngoạn mục về tính trách nhiệm giải trình mà một số người chỉ trích Trump mong muốn, nhưng cũng chỉ có thể mang tính tạm thời.
Và cuối cùng thì quan trọng là điều này có thể mang lại khả năng cao hơn cho vị cựu tổng thống Mỹ trở lại nắm quyền.
----------