Liệu những con cá ngựa vằn này có thể giúp giải mã bí mật về bệnh tật của con người?
Nguồn: Reuters - VOA Ngày đăng: 2024-01-09
Cá ngựa vằn.
Các nhà khoa học ở Stockholm nghĩ như vậy.
Họ đã nhân giống loài cá sọc xanh và bạc này hơn 20 năm với niềm tin rằng chúng là sinh vật mẫu chính cho nghiên cứu y học.
Ông Lars Brautigam / Giám đốc, Cơ sở Zebrafish, Viện Karolinska nói:
“Bạn có thể sử dụng cá ngựa vằn trong mọi việc từ nghiên cứu ung thư, bạn có thể cấy tế bào ung thư vào cá ngựa vằn và thử nghiệm các loại thuốc điều trị ung thư mới. Bạn có thể nghiên cứu những căn bệnh hiếm thấy, đó là những căn bệnh chưa rõ nguyên nhân. Bạn có thể thực hiện nghiên cứu về chất độc, kiểm tra các chất độc hại và hơn thế nữa.”
Đây là cơ sở tập trung cá ngựa vằn của Viện Karolinska.
Tại đây nuôi khoảng 20.000 con cá ngựa vằn.
Ông Lars Brautigam, Giám đốc khoa học của cơ sở giải thích lý do tại sao loại cá này là sinh vật mẫu tuyệt vời cho nghiên cứu y học.
"Bộ gen của cá ngựa vằn đã được giải trình tự từ nhiều năm trước và mọi người đã thấy điều đó nếu bạn biến đổi gen ở cá ngựa vằn. Kiểu hình, hình dạng gen của cá ngựa vằn, rất giống với những bệnh nhân có cùng đột biến và sau đó người ta nhận ra rằng môi trường di truyền của cá ngựa vằn và bệnh nhân là giống nhau."
Cá ngựa vằn có một số lợi thế khiến chúng thuận lợi trong nghiên cứu.
Chúng sinh sản nhanh chóng và với số lượng lớn.
Chúng cũng phát triển nhanh chóng sau khi nở và trong khoảng năm ngày sau đó đã có thể bơi lội và sống khoẻ.
Việc nuôi cá cũng rẻ hơn nuôi chuột, vốn được sử dụng rộng rãi trong nghiên cứu khoa học.
Cá ngựa vằn trong suốt khi còn rất nhỏ và phôi cũng phát triển bên ngoài cá mẹ -- lý tưởng để các nhà khoa học nghiên cứu sự phát triển ban đầu.
“Vòng đời ngắn ngủi cho phép bạn thực hiện các thí nghiệm trong thời gian rất ngắn vì bạn có một sinh vật phát triển rất nhanh và điều đó cho bạn cơ hội nghiên cứu sự phát triển của các cơ quan, nghiên cứu sự phát triển của não hoặc các loại bệnh ung thư khác nhau trong một cơ thể trong thời gian rất ngắn.”
Ông Brautigam cho biết nhóm của ông đang thử nghiệm thuốc điều trị ung thư trên cá với hy vọng sẽ hữu ích trong việc giúp đỡ những người mắc bệnh.
“Vì vậy, điều chúng tôi làm chủ yếu là cấy tế bào ung thư vào phôi cá ngựa vằn và sau đó chúng tôi thử nghiệm các loại thuốc mới hy vọng sẽ được sử dụng trong tương lai tại bệnh viện và sau đó chúng tôi có thể thử nghiệm trên phôi cá ngựa vằn xem những loại thuốc mới này có tốt hơn các loại thuốc hiện có hay không.”
----------