Tác giả : Liên Thành

Nguồn: DKN

Ngày đăng: 2024-03-10

Cựu Tổng thống Donald Trump (Ảnh: Getty Images).

Dù bạn thích Trump hay không thích ông ấy, quan tâm hay không quan tâm đến ông ấy, có một điều không thể phủ nhận: Ông có lẽ là tổng thống Mỹ duy nhất – và chắc chắn là ứng cử viên tổng thống duy nhất – đã buộc người châu Âu phải ngồi dậy, chú ý và tăng chi tiêu quốc phòng của họ.

Chuyên gia nhận định, Cựu tổng thống Trump thậm chí còn đe dọa rời NATO nhưng nó đã không có tác dụng. Bây giờ, có lẽ ông ấy đã đi quá đà và khoa trương, nhưng đó là kiểu tình yêu bền chặt mà cha mẹ dành cho con cái khi chúng không đánh răng: “Ông Kẹ sẽ bắt con đi. Cha mẹ sẽ nói Ông Kẹ bắt con đi nếu con không nghe lời”.

Đây là ý kiến cá nhân của tác giả Anders Corr, giám đốc tại Corr Analytics Inc., nhà xuất bản Tạp chí Rủi ro Chính trị và đã tiến hành nghiên cứu sâu rộng ở Bắc Mỹ, Châu Âu và Châu Á. Các cuốn sách mới nhất của ông là “Sự tập trung quyền lực: Thể chế hóa, thứ bậc và quyền bá chủ” và “Các cường quốc, chiến lược lớn: Trò chơi mới ở Biển Đông”.

Sau đây là nội dung chính của bài phân tích với sự đau xót và thống thiết về cách mà ông Trump đã làm Châu Âu thức tỉnh của tác giả Corr.

Người châu Âu lẽ ra muốn chi tiền vào việc chăm sóc sức khỏe miễn phí và giáo dục đại học cho tất cả mọi người, nhưng thay vào đó, họ đang lên chiến lược kết hợp hoàn hảo giữa việc tăng cường phòng thủ vừa phải, dưới mức họ đã hứa với NATO, cùng với những lời tâng bốc của cựu Tổng thống Donald Trump, để giữ Hoa Kỳ trong liên minh và cung cấp an ninh miễn phí cho châu Âu nếu ông đắc cử tổng thống trong năm nay.

Có một số điểm về chi tiêu của NATO ít được chú ý. Đó là mức chi tiêu quốc phòng tối thiểu 2% GDP đã được nhắc đến, và thành tích tồi tệ trong nhiều năm của các đối tác châu Âu và Canada là trung tâm. Chỉ có Hoa Kỳ và Ba Lan duy trì tỷ lệ hơn 3%.

Và hầu hết các quốc gia Đông Âu tận mắt chứng kiến mối nguy hiểm gần kề đều chi tiêu trên 2%. Điều đó ít nhất giúp họ có được tuyến phòng thủ ở biên giới với Nga.

Tuy nhiên, chiều sâu chiến lược còn thiếu. Những nước Tây Âu bị tụt hậu rất nhiều. Theo dữ liệu tháng 7 năm 2023 của NATO được Newsweek trích dẫn, những nước ấy bao gồm “Pháp (1,9%), Montenegro (1,87%), Bắc Macedonia (1,87%), Bulgaria (1,84%), Croatia (1,79%), Albania (1,76%) , Hà Lan (1,7%), Na Uy (1,67%), Đan Mạch (1,65%), Đức (1,57%), Cộng hòa Séc (1,5%), Bồ Đào Nha (1,48%), Ý (1,46%), Canada (1,38%) ), Slovenia (1,35%), Thổ Nhĩ Kỳ (1,31%), Tây Ban Nha (1,26%) và Bỉ (1,26%)”.

Ngay cả khi tất cả những nước “lười biếng” này cuối cùng cũng đạt được mức chi tiêu quốc phòng 2%, liệu những năm tháng họ trả lương thấp, được cho là đã khiến mọi nơi rơi vào tình trạng hỗn loạn địa chính trị như ngày nay, có bị lãng quên hay không? Hoặc các khoản nợ đọng của họ nên được bù đắp trong tương lai và có lãi suất hay không?

Cựu tổng thống Trump đã nói rằng người châu Âu nợ Mỹ. Vậy họ nợ bao nhiêu và khi nào họ sẽ trả? Chẳng hạn, người Mỹ có nên mong đợi người châu ÂU trả toàn bộ chi phí để tái thiết Ukraina, điều vốn được cho là do sơ suất của chính họ hay không?

Nước Mỹ có thể sử dụng tiền ngay bây giờ, vì khoản nợ của Mỹ đang đạt đến mức tăng trưởng không bền vững, theo cấp số nhân và các cuộc chiến tranh dường như đang diễn ra không chỉ với Nga, Iran và Yemen, mà còn với Trung Quốc, Triều Tiên và Venezuela. Toàn bộ những kẻ độc tài đang khua những thanh gươm của họ theo một nhịp điệu đồng bộ. Đó không phải là một buổi khiêu vũ, nó trông giống một bữa tiệc tối linh đình hơn. Một cái vạc khổng lồ đang sôi; tất cả họ đều trông đói khát và có nụ cười toe toét, và nước Mỹ là tâm điểm thu hút.

Cho đến khi Châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc tăng cường phòng thủ, thế giới vẫn phải dựa vào Hoa Kỳ để bảo đảm an ninh. Đó là hàng hóa công cộng; Mỹ cung cấp nó, và họ nhận được rất ít lợi ích, thay vào đó là một đống lời phàn nàn đến từ Trung Quốc và đám tay sai, than vãn về chủ nghĩa thực dân mới và quyền bá chủ của Mỹ. Bằng chứng lại cho thấy hành động của Mỹ không có tính bá quyền, khi nước Mỹ đang phải than vãn rằng bọn họ muốn các đồng minh của mình có hệ thống phòng thủ riêng và tốt hơn. Đó không phải là thái độ của một bá chủ hay sẽ trở thành bá chủ thế giới.

Vì vậy, khi cựu Tổng thống Trump nâng cao vị thế bằng cách nói với những cường quốc châu Âu, như ông kể lại, rằng ông không những sẽ không bảo vệ họ nếu họ không nâng mức chi tiêu quốc phòng lên 2%, mà còn khuyến khích ông Vladimir Putin làm bất cứ điều gì ông ta muốn với họ; Paris, Berlin và Brussels phải lưu ý điều này. Tổng thống Joe Biden cho rằng cựu tổng thống không có tinh thần của người Mỹ. Rõ ràng, sẽ thật không có tinh thần của người Mỹ nếu bây giờ mới chú ý đến nợ quốc gia, và nơi mà tiền đang bị rò rỉ một cách không kiểm soát đến mức đánh chìm con tàu nhà nước Mỹ.

Những điều cựu Tổng thống Washington đã làm để khuyến khích châu Âu đóng góp phần của mình trong nhiều thập niên đều không có hiệu quả.

Tác giả Corr vẫn nhớ những người châu Âu thường xuyên tắm nắng và uống cà phê espresso trong bộ đồ tắm của họ ở căn cứ tại Afghanistan, trong khi những người lính Mỹ dưới lá cờ NATO chuẩn bị đi ra ngoài vòng vây, và bị thiết bị nổ cái tiến IED cho nổ tung ngày này qua ngày khác.

Cựu tổng thống Trump thậm chí còn đe dọa rời NATO nếu người châu Âu không đóng góp công bằng cho họ. Nhưng nó đã không có tác dụng. Bây giờ, có lẽ ông ấy đã đi quá đà và khoa trương, nhưng đó là kiểu tình yêu bền chặt mà cha mẹ dành cho con cái khi chúng không đánh răng: “Ông Kẹ sẽ bắt con đi. Cha mẹ sẽ nói Ông Kẹ bắt con đi nếu con không nghe lời”.

Nói với trẻ em điều này được cho là tốt hơn nhiều so với việc chúng bị sâu răng (mặc dù một số nhà tâm lý học trẻ em sẽ không đồng ý). Nói với NATO rằng nước Mỹ sẽ khuyến khích ông Putin tấn công được cho là tốt hơn nhiều so với việc ông ấy thực sự tấn công – với tất cả cái chết và sự hủy diệt sẽ kéo theo – bởi vì người châu Âu đã không thể ngăn chặn được.

Trên thực tế, Putin đã tấn công Ukraina vì châu Âu thiếu chi tiêu quốc phòng, và không sử dụng được khả năng phòng thủ mà các nước này đã đầu tư. Nếu châu Âu đặt chân lên Crimea vào năm 2014, họ có thể đã giải quyết được vấn đề ông Putin từ trong trứng nước, và ông ấy có thể đã không tấn công Ukraina lần nữa vào năm 2022.

Cuối bài bình luận của mình, tác giả Anders Corr đau đớn kêu gọi người châu Âu: Thực tế là các đồng minh châu Âu đã ngủ quên hàng chục năm, và cựu Tổng thống Trump đã được những người bị đánh thuế đến chết của Mỹ phái đến để đánh thức họ. Ông Kẹ đang ở trước cửa nhà họ.

Nước Mỹ đang bận ngăn chặn Trung Quốc, Triều Tiên, Iran và Venezuela. Ít nhất thì hãy đánh răng đi Brussels. Ít nhất hãy đối phó với một mối đe dọa toàn cầu trong khi nước Mỹ giải quyết phần còn lại. Hãy thức dậy trước khi bạn chết. Uống cà phê espresso cũng được, nhưng vì Chúa, hãy mặc quần áo vào.

----------

Ý kiến độc giả :

Trước đây tôi chỉ nghe những lời biện bạch bằng lý lẽ cao siêu naỳ nọ có vẻ rắc rối về lý do tại sao ông Trump dám đe dọa các nước Châu Âu đang ăn quịt tiền mà còn đòi hỏi phải được bảo vệ, nhưng trong bài viết trên tác giả dã giải thích vừa ngắn gọn vừa rất đơn giản bằng ví dụ cha mẹ hù dọa con cái không vâng lời bằng "ông Kẹ dữ tợn".

Đúng là một ví dụ hay và quá hữu hiệu dến nổi chỉ một câu nói của ông Trump mà các nước Âu Châu bừng tỉnh. Thì ra một quốc gia văn minh vẫn có thể có những lỗi lầm căn bản mộc mạc như một đúa con nít có thể dễ dàng sửa trị !

----------