Nguồn: AP - VOA

Ngày đăng: 2024-03-29

Đồ biểu của Hội đồng Giáo dục Hoa Kỳ ACE cho thấy chủng tộc và sắc tộc của các chủ tịch trường đại học tại Hoa Kỳ trong năm 2022.

Lần đầu tiên sau 27 năm, chính phủ Hoa Kỳ đang thay đổi cách phân loại người Mỹ theo chủng tộc và sắc tộc, một nỗ lực mà các quan chức liên bang tin rằng sẽ đếm chính xác hơn những cư dân được xác định là người gốc Tây Ban Nha và Trung Đông và Bắc Phi.

Việc sửa đổi các danh mục tối thiểu về chủng tộc và sắc tộc, được Văn phòng Quản lý và Ngân sách công bố ngày 28/3, là nỗ lực mới nhất nhằm gắn nhãn và định nghĩa người Mỹ. Quá trình phát triển này thường phản ánh những thay đổi trong thái độ xã hội và tình trạng di trú, cũng như mong muốn của người dân trong một xã hội ngày càng đa dạng nhìn thấy chính mình trong những con số do chính phủ liên bang đưa ra.

Bà Meeta Anand, giám đốc cấp cao về Điều tra dân số và Công bằng dữ liệu tại Hội nghị Lãnh đạo về Dân quyền và Nhân quyền, nói: “Bạn không thể đánh giá thấp tác động tinh thần của điều này đối với mọi người”. “Đó là cách chúng ta hình dung mình là một xã hội. ... Bạn đang thấy mọi người đang có nhu cầu muốn tự nhận dạng và được phản ánh trong dữ liệu để họ có thể kể câu chuyện của riêng mình.”

Theo các sửa đổi, các câu hỏi về chủng tộc và sắc tộc trước đây được hỏi riêng trên các biểu mẫu sẽ được kết hợp thành một câu hỏi duy nhất. Điều đó sẽ cung cấp cho người trả lời tùy chọn để chọn nhiều danh mục cùng lúc, chẳng hạn như “Da đen”, “Người Mỹ bản xứ” và “Người gốc Tây Ban Nha”. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số lượng lớn người gốc Tây Ban Nha không chắc chắn cách trả lời câu hỏi về chủng tộc khi câu hỏi đó được hỏi riêng vì họ hiểu chủng tộc và sắc tộc là giống nhau và họ thường chọn “chủng tộc khác” hoặc không trả lời câu hỏi.

Danh mục Trung Đông và Bắc Phi sẽ được thêm vào các lựa chọn có sẵn cho các câu hỏi về chủng tộc và sắc tộc. Những người gốc từ những nơi như Li Băng, Iran, Ai Cập và Syria trước đây được khuyến khích xác định là người da trắng, nhưng giờ đây sẽ có tùy chọn tự nhận mình trong nhóm mới. Kết quả từ cuộc điều tra dân số năm 2020, yêu cầu người trả lời giải thích lý lịch của họ, cho thấy rằng 3,5 triệu cư dân được xác định là người Trung Đông và Bắc Phi.

Dân biểu tiểu bang Florida, Anna Eskamani, một đảng viên Đảng Dân chủ đến từ Orlando, có cha mẹ là người Iran, nói: “Tôi cảm thấy rất vui khi được thừa nhận”. “Xưa giờ, gia đình tôi đánh dấu vào ô ‘da trắng’ vì chúng tôi không biết có ô nào khác phản ánh gia đình chúng tôi. Có sự đại diện như thế, tôi cảm thấy có ý nghĩa”.

Những thay đổi cũng sẽ lấy khỏi các mẫu đơn ở cấp liên bang các từ “Người da đen” (Negro) và “Viễn Đông” (Far East), hiện được nhiều người coi là miệt thị, cũng như các thuật ngữ “đa số” và “thiểu số”, vì chúng không phản ánh sự đa dạng chủng tộc và sắc tộc phức tạp của quốc gia, một số quan chức nói. Các bản sửa đổi cũng khuyến khích thu thập dữ liệu chi tiết về chủng tộc và sắc tộc vượt quá các tiêu chuẩn tối thiểu, chẳng hạn như “người Haiti” hoặc “người Jamaica” cho người chọn mình là “Da đen”.

Những thay đổi về tiêu chuẩn đã được thực hiện trong hai năm bởi một nhóm các nhà thống kê liên bang và các quan chức, những người muốn đứng ngoài cuộc xung đột chính trị. Nhưng những sửa đổi này có ý nghĩa lâu dài đối với việc tái phân chia khu vực lập pháp, luật dân quyền, thống kê y tế và thậm chí có thể cả chính trị khi số người được phân loại là da trắng giảm xuống.

Ông Donald Trump, được cho là ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa, gần đây đã ám chỉ đến những lập luận của những người cáo buộc Đảng Dân chủ đang thúc đẩy di trú bất hợp pháp nhằm làm suy yếu quyền lực của người da trắng. Với tư cách là tổng thống, ông Trump đã không thành công khi cố gắng loại những người ở Hoa Kỳ bất hợp pháp khỏi danh sách đưa vào cuộc điều tra dân số năm 2020.

Đà tiến thay đổi chủng tộc và phân loại sắc tộc đã gia tăng dưới thời chính quyền Obama vào giữa những năm 2010, nhưng đã bị dừng lại sau khi ông Trump trở thành tổng thống vào năm 2017. Đà tiến này được hồi sinh sau khi Tổng thống Đảng Dân chủ Joe Biden nhậm chức vào năm 2021.

Những thay đổi này sẽ được phản ánh trong việc thu thập dữ liệu, biểu mẫu, khảo sát và bảng câu hỏi điều tra dân số được thực hiện mỗi thập niên một lần do chính phủ liên bang, cũng như chính quyền các tiểu bang và khu vực tư nhân đưa ra vì các doanh nghiệp, trường đại học và các nhóm khác thường đi theo sự dẫn dắt của Washington. Các cơ quan liên bang có 18 tháng để đệ trình kế hoạch về cách thức thực hiện những thay đổi.

Các tiêu chuẩn liên bang đầu tiên về chủng tộc và sắc tộc được ban hành vào năm 1977 nhằm cung cấp dữ liệu nhất quán giữa các cơ quan và đưa ra những số liệu có thể giúp thực thi luật dân quyền. Chúng được cập nhật lần cuối vào năm 1997 khi năm loại chủng tộc tối thiểu được phân định - người Mỹ bản xứ hoặc thổ dân Alaska, người châu Á, người da đen hoặc người Mỹ gốc Phi, người Hawaii bản địa hoặc người dân đảo Thái Bình Dương khác và người da trắng; người trả lời có thể chọn nhiều hơn một chủng tộc. Các nhóm dân tộc tối thiểu được liệt kê riêng biệt thành nhóm “không phải gốc Tây Ban Nha” hoặc “gốc Tây Ban Nha hay gốc Latin.”

Nhóm liên ngành làm việc trên các bản sửa đổi mới nhất lưu ý rằng các danh mục là các cấu trúc chính trị xã hội và chủng tộc cũng như sắc tộc không được xác định về mặt sinh học hoặc di truyền.

Các phân loại chủng tộc và sắc tộc được chính phủ Hoa Kỳ sử dụng phản ánh thời đại của họ.

Năm 1820, danh mục “Người da màu Tự do” được thêm vào cuộc điều tra dân số mười năm một lần để phản ánh sự gia tăng số lượng người Da đen tự do. Năm 1850, thuật ngữ “Mulatto” được thêm vào cuộc điều tra dân số để tính đến những người thuộc di sản hỗn hợp. Người Mỹ bản xứ không được tính rõ ràng trong cuộc điều tra dân số cho đến năm 1860. Sau nhiều năm nhập cư từ Trung Quốc, “người Hoa” được đưa vào cuộc điều tra dân số năm 1870. Không có câu hỏi chính thức nào về nguồn gốc Tây Ban Nha cho đến cuộc điều tra dân số năm 1980.

Không phải tất cả mọi người đều sẵn sàng cập nhật các bản sửa đổi mới nhất.

Một số người Mỹ Latin có nguồn gốc Châu Phi cảm thấy rằng việc kết hợp câu hỏi về chủng tộc và sắc tộc sẽ làm giảm số lượng và mức độ đại diện của họ trong dữ liệu, mặc dù nghiên cứu trước đây của Cục Thống kê Dân số Hoa Kỳ không tìm thấy sự khác biệt đáng kể giữa các câu trả lời của người gốc Phi Châu Latin khi các câu hỏi được hỏi riêng lẻ hoặc cùng nhau.

Ví dụ, bà Mozelle Ortiz là người Puerto Rico gốc Phi. Bà cảm thấy những thay đổi có thể loại bỏ danh tính đó, mặc dù mọi người có thể chọn nhiều câu trả lời sau khi các câu hỏi về chủng tộc và sắc tộc được kết hợp.

Bà Ortiz viết cho nhóm liên ngành: “Toàn bộ dòng dõi của tôi, của bà ngoại Puerto Rico da đen của tôi và tất cả những người nói tiếng Tây Ban Nha không phải da trắng khác, sẽ bị xóa sổ”.

Ông William Chalmers, trong một lá thư gửi nhóm, lo lắng rằng việc kết hợp các câu hỏi về chủng tộc và sắc tộc sẽ kết hợp hai định nghĩa.

Ông Chalmers nói: “Giống như giới tính và khuynh hướng tình dục được coi là những dấu hiệu khác nhau thì ‘chủng tộc’ và ‘văn hóa’ cũng vậy.”

-------------

Ý kiến độc giả :

Chuyện phân loại sắc tộc và chủng tộc sẽ không bao giờ dược ổn định vì xu hướng thời đại đang thay đổi tréo cẳng ngổng : Rõ ràng là đàn ông có râu quai nón và bộ tam sự có hình thể 111 (một trụ + một cọc + một trụ) thế mà vẫn tự xưng mình là đàn bà để tranh giành giải thể thao với giới đào tơ liễu yếu vốn có bộ tham mưu khác hẳn với thể hình 101 (một trụ + một lổ + một trụ). Rồi có cô nàng da trắng tinh, môi mõng tóc dài đi kiện cáo lung tung vì trong hồ sơ cô ta bị liệt vào sắc tộc "Da Đen" chỉ vì ông cố nội xa lắc xa lơ của cô ả là cái ông đen thui Bàrịa Obama nào đó. Rồi Maicồ Jackson cũng đội mồ ghen tỵ đòi phải ghi sắc tộc của anh ta là "Da Trắng".

Kệ bà nó, họ thích ghi gì thì cứ cho ghi nấy, đặt bày phân loại làm gì cho rắc rối. Trong căn cước. cứ chụp hình màu khuôn mặt và chụp hình quang tuyến X bụng dưói là đủ để biết họ là giống gì rồi.

----------