Philippines ngày thứ Bảy cho biết họ đã điều các tàu đến khu vực tranh chấp ở Biển Đông, nơi họ cáo buộc Trung Quốc đang xây “một đảo nhân tạo” trong bối cảnh tranh chấp hàng hải giữa hai nước leo thang.

Lực lượng tuần duyên đã cử một tàu “để theo dõi các hoạt động bị xem là bất hợp pháp của Trung Quốc, tạo ra một ‘đảo nhân tạo,’” văn phòng Tổng thống Ferdinand Marcos Jr nói trong một phát biểu, nói thêm rằng thêm hai tàu khác đang được triển khai trong đợt điều động luân phiên trong khu vực.

Người phát ngôn Lực lượng Tuần duyên Philippines, Phó đề đốc Jay Tarriela, nói tại một diễn đàn rằng đã có "việc bồi đắp quy mô nhỏ" ở Bãi cạn Sabina mà Manila gọi là Escoda và rằng “có nhiều phần chắc” Trung Quốc là tác nhân.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận về những phát biểu của Philippines mà có thể làm trầm trọng hơn rạn nứt song phương.

Cố vấn an ninh quốc gia Philippines ngày thứ Sáu kêu gọi trục xuất các nhà ngoại giao Trung Quốc về chuyện một cuộc điện đàm với một đô đốc Philippines về tranh chấp hàng hải bị rò rỉ.

Bắc Kinh và Manila cả năm qua đã đối đầu gay gắt liên quan đến các tuyên bố chủ quyền cạnh tranh của họ ở Biển Đông, nơi khối lượng thương mại trị giá 3 ngàn tỉ đôla đi ngang qua hàng năm.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ thủy lộ thiết yếu này, bao gồm những phần mà Philippines, Brunei, Malaysia, Đài Loan và Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền. Tòa án Trọng tài Thường trực phán quyết vào năm 2016 rằng các yêu sách của Bắc Kinh không có cơ sở theo luật pháp quốc tế.

Trung Quốc đã ồ ạt tiến hành bồi đắp đất trên một số đảo ở Biển Đông, xây dựng không lực và các cơ sở quân sự khác, gây lo ngại ở Washington và các nước quanh vùng.

Một tàu Philippines đã neo đậu tại Bãi cạn Sabina để "đánh bắt và ghi lại việc đổ san hô bị nghiền nát trên các bãi cát," ông Tarriela nói, dẫn ra sự hiện diện "đáng báo động" của hàng chục tàu Trung Quốc, bao gồm tàu nghiên cứu và tàu hải quân.

Ông Tarriela nói sự hiện diện của các tàu Trung Quốc tại đảo san hô này cách tỉnh Palawan của Philippines 200 km trùng hợp với việc lực lượng tuần duyên phát hiện hàng đống san hô chết và bị nghiền nát.

Lực lượng tuần duyên sẽ đưa các nhà khoa học biển đến khu vực để xác định xem các đống san hô là hiện tượng tự nhiên hay do con người can thiệp, ông cho biết.

Ông nói thêm rằng lực lượng tuần duyên dự định duy trì sự "hiện diện kéo dài" tại Bãi cạn Sabina, điểm tập kết của các tàu Philippines thực hiện nhiệm vụ tiếp tế cho quân đội Philippines đóng trên một chiếc tàu chiến tại Bãi cạn Second Thomas, nơi Manila và Trung Quốc thường xuyên đối đầu trên biển.

----------